در برخی مواقع خانمهایی که قرص ضدبارداری مصرف میکنند افزایش وزن پیدا میکنند. اغلب عوارض جانبی ناشی از جذب موقت مایعات است و نه چربی اضافی . از دیگر عوارض قرض ضدبارداری افزایش وزن بصورت جزئی است که در طول 2 تا 3 ماه ازبین میرود. چاقی یکی از نگرانیهای معمول خانمهایی است که داروهای ضدبارداری مصرف میکنند. گزارشات در مورد خانمهایی که در طول جلوگیری از بارداری اضافه وزن پیداکردهاند به اندازهای است که خانمها قرص ضدبارداری مصرف نکنند، این درصورتی است که اکثر مطالعات مخالف این نگرش است که کنترل هورمونهای بارداری باعث اضافه وزن میشوند. اما هنوز گزارشاتی از خانمهایی که در طول هفتهها و ماهها بعد از مصرف قرص به اندازه کمتر از نیم کیلوگرم چاق شدهاند، بدست میرسد که اغلب به دلیل جمع شدن آب و نه چاقی واقعی است. اگر شما از آن معدود خانمهایی هستید که چاق میشوید به دکتر مراجعه کنید. پزشک ممکن است انواع متفاوت قرص ضدبارداری را تجویز کند زیرا که هر قرص اثرات مخصوص و متفاوتی در افراد مختلف دارد.
آیا با مصرف قرصهای ضد بارداری افزایش وزن ایجاد میشود؟
خانمها اغلب از قرص ضد بارداری بعنوان عامل افزایش وزن اشاره میکنند اما محققان تا حد زیادی این ادعا را نادیده میگیرند. در چندین تحقیق انجام شده تعداد بسیار کمی از خانم بدلیل مصرف قرص ضدبارداری، چاق شدند. هر گونه تغییر در سایز افرادی که قرص ضد بارداری مصرف میکنند بسیار کم و موقتی است. ممکن است افزایش جزئی آب بدن بعد از شروع مصرف قرص ضد بارداری باشد که این به دلیل تغییر متابولیسم آب بدن است. استروژن و پروژسترون در قرصهای ضد بارداری باعث جذب و تجمع مایعات میشوند و اغلب اثرات موقتی در اولین ماههای مصرف دارند که به دلیل افزایش سدیم میباشد.
دو نوع قرص ضدبارداری وجود دارد
- قرصهای ترکیبی که شامل استروژن و پروژسترون است.
- قرصهای پروژسترون
اکثر قرصهای ضدبارداری از یک نوع استروژن در دوزهای مختلف است اما هر نوع قرص ممکن است دوزهای متفاوت از پروژسترون استفاده شود که طبیعتا اثرات متفاوتی را خواهد گذاشت. هر یک از شما برای هر عوارض جانبی حداقل 3 ماه را باید بگذرانید.
قرصهای امروزه متفاوت هستند
در اوایل دهه ی 1960 قرصهای ضدبارداری میزان بالایی استروژن و پروژسترون داشت. دوز بالای استروژن باعث افزایش اشتها و جذب مایعات بیشتر و در نتیجه افزایش وزن وچاقی میشود. بنابراین 50 سال پیش ممکن است برخی خانمها به این دلیل چاق بودند. امروزه قرصهای ضدبارداری مقدار بسیار کمی هورمون در خود دارند، بنابراین مشکل چاقی احتمالا وجود ندارد. ارتباط بین قرصهای ضدبارداری و چاقی موضوع بسیاری از مطالعات بوده است. یکی از نتایج مهم این مطالعات این است که قرصهای ضدبارداری به شیوههای مختلف باعث چاقی میشوند که خوشبختانه راههای به حداقل رساندن این عوارض وجود دارد.
علت چاقی چیست؟
اگر متوجه افزایش وزن در خود هستید و نمیتوانید دلیل را پیدا کنید، ممکن است به یکی از دلایل زیر باشد:
تغییر در روال زندگی
اگر اخیرا شغلتان را تغییر دادهاید ودر طول روز نشسته مشغول کار هستید به مرور چاق خواهید شد. نشستن طولانی مدت در روز برای سلامتی مناسب نیست. انجام این کار منجر به افزایش وزن شده که از عوارض نشستن طولانی مدت است.
تغییر در رژیم غذایی
آیا شما بیش از اندازه میخورید؟ افزایش تدریجی مصرف کالری پهلوهای شما را چاق میکند. از میزان مصرف کالری روزانه خود آگاهی داشته باشید تا بتوانید به هدف خود برای حفظ وزن فعلی خود و یا برای کاهش وزن اقدام کنید.
تغییر در متابولیسم
براساس سن، متابولیسم بدن شما میتواند در وزن و انرژی تغییر داشته باشد. همانطور که سن شما بالا میرود، متابولیسم بدنتان کاهش مییابد. اگر بدن بطور طبیعی توانایی سوزاندن کالری را نداشته باشد، شما به مرور باعث اضافه وزنتان خواهد شد. از پزشک خود بخواهید تا آزمایش متابولیسم خون را انجام دهد و عواملی که ممکن است بر توانایی سوختن کالری بدن اثر بگذارد را بررسی کند.
تغییر در ورزش کردن
آیا شما ورزشهای وزنهبرداری و بدنسازی زیاد انجام میدهید؟ افزایش توده عضلانی ممکن است افزایش در تعداد سلولهای عضلانی باشد و شما هنوز احساس کنید که سایزتان تغییری نکرده است. شاید حتی شلواری که میپوشید مثل قبل اندازه باشد اما تعداد سلولها افزایش پیدا کرده است. این موضوع به دلیل ساختمان عضلات است.
آیا برخی افراد بیشتر احتمال چاق شدن دارند؟
مطالعات نشان میدهد که گروهی خاص از خانم نسبت به دیگر خانمها مستعد چاق شدن هستند.زمانیکه شروع به مصرف قرص میکنید برای شما ضرری ندارد. مطالعهای بر روی دختران زیر 18 سال که چاق بودند انجام شد و مشاهده شد که با خوردن قرص تغییر زیادی روی وزنشان نداشت. سطح بالای استروژن گاهی اوقات بر روی اشتها و جذب آب اثر میگذارد. اگر داروی ضد بارداریی که مصرف میکنید دوز بالایی از استروژن داشته باشد احتمال تغییر وزن در شما بیشتر است. اگر تغییر وزن را مشاهده کردید با پزشک خود در مورد تغییر دارو یا سطح پایین استروژن ، صحبت کنید.
چگونه به موضوع چاقی ناشی از قرص بارداری رسیدگی کنیم؟
این موضوع را به خاطر بسپارید اگر زمانیکه شروع به مصرف داروی ضد بارداری میکنید تغییر و نوسان در وزن خود داشتید کارهای زیر را انجام دهید:
شما ممکن است فورا پس از شروع مصرف قرص ضدبارداری، چاق نشوید که این معمولا به دلیل جذب آب است و نه چاق شدن. این موضوع ممکن است مکررا اتفاق بیفتد. منتظر بمانید، این آب از بین خواهد رفت و وزن شما به حالت طبیعی خود باز میگردد.
بیشتر تحرک داشته باشید
ورزش مکرر و خوردن یک رژیم بارداری سالم و متعادل در دراز مدت آسیبهای ناشی از مصرف قرص را دفع میکند.انتخاب سبک زندگی با فعالیت بیشتر شما را از فکر اضافه وزن رها میکند.
تغییر قرصهای ضدبارداری
اگر از چاق شدن ناشی از مصرف قرص ضدبارداری ناراحت هستید قرار ملاقاتی را با پزشکتان ترتیب بدهید. تمام قرصهای ضدبارداری با یکدیگر متفاوت هستند بنابراین پزشک میتواند دارویی برای شما تجویز کند که بر اشتها و وزن شما تاثیری نداشته باشد.
انتخاب روش مناسب جلوگیری از بارداری
قبل از اینکه تمام تلاش خود را برای استفاده از قرصهای ضد بارداری انجام دهید، با پزشک خود مشورت کنید. خوبی روشهای جلوگیری از بارداری این است که انتخابهای زیادی را برای خانمها فراهم کرده است.
کدام روش جلوگیری برای شما مناسب است؟
اگر روشی که پزشک پیشنهاد داده برای جلوگیری از بارداری را دوست ندارید، میتوانید روش دیگری را انتخاب کنید اگر باز هم دوست نداشتید میتوانید تا زمانیکه روش مناسب و دلخواه خود را پیدا نکردهاید ، انتخابهای متفاوتی را تجربه کنید تا عوارض جانبی شما را اذیت نکنند و مناسب سبک زندگی شما باشد.
مقایسه بین اثرات مختلف جلوگیری از بارداری
قرصهای ضدبارداری و آمپولهای ضدبارداری دارای عوارض جانبی چاقی میتوانند باشند.
داروهای خوراکی ضدبارداری و جذب آب
قرصهای ضدبارداری دارای هورمون استروژن اغلب باعث جذب آب میشوند. مقدار آب جذب شده متناسب با مقدار استروژن موجود در قرص است. این توضیح بیان این واقعیت است که استروژن به طور مستقیم باعث تحریک چند ترکیب در کلیهها شده و منجربه جذب آب میگردد. این ترکیبات رنین _آنژیوتانسین نام دارند. داروهای خوراکی ضدبارداری شامل تقریبا 20 میکروگرم استروژن برای خانمهایی که میخواهند از جذب آب جلوگیری کنند، توصیه میشود. استفاده از دوز کم دارو بیخطرتر است.
قرصهای ضدبارداری به عنوان تحریککننده اشتها
داروهای ضدبارداری که در گذشته مقاوم به انسولین بودند در قرصهای جدید قادر به افزایش سطح انسولین هستند. زمانیکه انسولین افزایش پیدا میکند انرژی بدست آمده از هضم کربوهیدراتها در سلولهای چربی پخش میشود نتیجتا حتی هنگامی که از رژیم غذایی استفاده میشود، از کاهش وزن جلوگیری میکند. با این حال تمامی خانمهایی که قرص ضدبارداری مصرف میکنند مستعد چاقی نمیباشند. عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای ضدبارداری اکثرا در خانمهایی میباشد که متابولیسم گلوگز در آنها دچار مشکل شده است. زمانیکه چاقی ناشی از مصرف قرصهای ضدبارداری وجود ندارد باید مقاوم بودن انسولین بررسی شود.
اقدامهای لازم برای به حداقل رساندن افزایش وزن
همانطور که قبلا توضیح داده شد رابطهی مستقیمی بین استروژن در داروهای ضدبارداری و افزایش وزن وجود دارد. در نتیجه به خانمها توصیه میشود در حد امکان از قرصهای ضدبارداری با دوز پایین استروژن مصرف کنند. در حال حاضر داروهای ضدبارداری با استروژن دارای دوز کمتر از 20 میکروگرم وجود ندارد. زمانیکه داروی ضد بارداری با دوز پایین استروژن مصرف میکنید اکیدا توصیه میشود که با پزشک مشورت کنید. اگر وزنی که پیدا میکنید بیش از 5 درصد وزن بدنتان باشد نشان دهنده آن است که شما متابولیسم گلوکز و یا مقاومت به انسولین دارید. زمانیکه دچار متابولیسم غیرطبیعی گلوکز هستید داروی ضد بارداریی که مصرف میکنید را تغییر بدهید و همچنین میتوانید رژیم غذایی با کربوهیدرات پایین داشته باشید زیرا که افزایش کربوهیدرات یکی از علل اصلی چاقی میباشد.
دیگر عوارض جانبی داروهای ضدبارداری چیست؟
کمی بعد از مصرف داروی ضدبارداری متوجه عوارض جانبی آن بعلاوه جذب آب خواهید شد. عوارض جانبی داروهای ضدبارداری شامل:
حالت تهوع
اگر دوز بسیار بالای داروهای بارداری مصرف میکنید و یا دارو را همراه با غذا نمیخورید، ممکن است دچار حالت تهوع شوید. برای کاهش حالت تهوع با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است مصرف قرص را در مدت کوتاهی پس از غذا و یا کاهش دوز دارو را تجویز کند و یا اینکه یادآوری کند که قبل از خواب دارو را مصرف کنید.
تغییرات پوستی
بطور معمول مصرف داروهای ضدبارداری بطور موثر باعث کاهش شیوع آکنه میشود. اما برخی خانمها ممکن است زمانیکه شروع به مصرف داروهای ضد بارداری میکنند آکنه در پوستشان افزایش پیدا کند که این به علت تغییراتی است که در هورمونها رخ میدهد.
سردرد
افزایش استروژن باعث سردرد میشود. اگر سابقهی میگرن دارید مصرف داروهای حاوی استروژن باعث افزایش میگرنهای مکرر میشود. قبل از مصرف داروی ضد بارداری مطمئن شوید که پزشک در مورد سابقه سردرد شما میداند. اگر سردردهای شما بطور مداوم اتفاق میافتد با کاهش درد از پزشکتان مشورت بخواهید.