مرده زایی (مرگ جنین) به معنای مرگ یا از دست دادن جنین قبل از زایمان یا بعدازآن میباشد. هم سقطجنین و هم مرده زایی یعنی پایان بارداری، اما بر اساس زمان وقوع این حادثه باهم تفاوت دارند. یک سقطجنین معمولاً بهعنوان از دست دادن یک جنین قبل از هفتهی بیستم بارداری و یک مرده زایی بهعنوان از دست دادن یک جنین بعد از هفتهی بیستم بارداری تلقی می شود.
اگر مرده زایی ناشی از مشکلات کروموزومی بخصوصی یا یک مشکل در بند ناف باشد، شانس وقوع آن برای بارداری بعدی کمتر خواهد بود. اگر این مشکل ناشی از یک بیماری مزمن در مادر یا اختلال ژنتیکی در والدین باشد، خطر آن در بارداریهای بعدی بیشتر خواهد بود. بهطور متوسط در این شرایط، شانس موفقیت در بارداریهای بعدی بسیار بالا خواهد بود.
[shortcode-variables slug=”alert”]
میدانیم که عفونتها و مشکلات خاصی در بارداری میتوانند منجر به مرده زایی شوند، اما از همهی این علتها آگاهی نداریم. احتمال وقوع مرده زایی و مرگ جنین در برخی از زنان نسبت به زنان دیگر بیشتر است. برای کاهش این خطرات و داشتن کودکی سالم باید مراجعههای منظمی به متخصص زنان و زایمان داشته باشید. اکثر زنانی که جنین مرده داشتهاند و مجدداً باردار شدهاند میتوانند یک بارداری سالم و کودکی سالم داشته باشند. برای مشاوره و آگاهی ازآنچه میتوانید برای کمک به کاهش خطر مرده زایی انجام دهید با یک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با [shortcode-variables slug=”number”] تماس بگیرید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
علتها
علل شایع این مشکل عبارتاند از:
عفونتهای موجود در بدن مادر، جنین یا جفت. بعضی از عفونتها ممکن است باعث بروز علائمی در مادر نشوند و ممکن است تا وقتیکه منجر به بروز مشکلاتی جدی، مانند زایمان زودرس یا مرده زایی نگردند، تشخیص داده نشوند. عفونتهایی که میتوانند باعث مرگ جنین شوند عبارتاند از:
- سایتومگالو ویروس: این ویروس نوعی ویروس هرپس است که مادر میتواند از طریق مایعات بدن (مانند بزاق، منی، مخاط، ادرار یا خون) از فردی که ناقل این ویروس است مبتلا شود.
- بیماری پنجم: این بیماری یکی از بیماریهای شایع در کودکان است که از یک ویروس بنام parvovirus ب 19 ناشی میشود. این ویروس معمولاً از هوا از طرف سرفه یا عطسهی فردی مبتلا سرایت خواهد کرد.
- عفونتهای واژن یا عفونتهای مجاری ادرار
- لیستریوز: که نوعی مسمومیت غذایی میباشد.
- سفلیس
- توکسوپلاسموز: عفونتی است که به دلیل یک انگل به وجود میآید.
عوامل خطر
در صورت وجود این عوامل، خطر وقوع مرده زایی در برخی زنان بیشتر از زنان دیگر خواهد بود:
- چاقی مادر: شاخص تودهی بدنی او BMI) 30) یا بیشتر باشد.
- بارداری چند قلوبی (دوقلو، سهقلو یا بیشتر)
- سن مادر 35 سال یا بیشتر باشد.
- وجود بیماریها یا مشکلات دیگر در مادر مانند دیابت یا بالا یا پایین بودن فشارخون
- مادر تابهحال زایمانی نداشته است.
- سابقهی سقطجنین یا مرده زایی در بارداریهای قبلی وجود دارد، یا مادر کودکی داشته است که در 28 روز اول تولدش مرده است (مرگ نوزاد)
- مادر مشکلاتی در بارداریهای قبلی داشته است، مانند زایمان زودرس، مسمومیت بارداری یا رشد ناکافی جنین
- سیگار کشیدن و مصرف داروهای مسکن در حین بارداری
علائم
شایعترین علائم مرگ جنین در شکم مادر وقتی ست که مادر حرکت و ضربه زدن کودک را در شکم خودش احساس نمیکند. علائم و نشانههای دیگر شامل گرفتگی عضلات، درد یا خونریزی واژن و لکه بینی میشوند. اگر مادری یکی از این شرایط را داشته باشد باید فورا با پزشک خود تماس بگیرد.
تشخیص
پزشک از سونوگرافی برای دیدن و بررسی اینکه آیا قلب کودک ازکارافتاده است، استفاده میکند. در یک سونوگرافی از امواج صوتی و صفحهی کامپیوتر برای دیدن کودک درون رحم استفاده میشود.
خارج کردن و دفع جنین مرده از رحم مادر
اگر جنین در شکم مادر مرده باشد، پزشک متخصص با بیمار دربارهی روشهایی برای زایمان آن صحبت میکند. زمان و چگونگی زایمان به مدتزمان بارداری مادر یا به عبارتی سن بارداری، سابقه پزشکی مادر و روشی که مادر فکر میکند بهترین راه برای اوست، بستگی دارد. برخی مادران بنا بر دلایل پزشکی باید فوراً زایمان کنند، اما اغلب بهتر است که مادر خود به زمان زایمان برسد. معمولاً بعد از گذشت دو هفته از مرگ جنین در رحم، زایمان آغاز میشود.
در این شرایط پزشک ممکن است روشهای زیر را توصیه کند:
زایمان القایی
در این روش، پزشک برای شروع زایمان به بیمار دارویی میدهد و یا کیسه آب او را پاره میکند. اکثر زنان سریعاً بعد از اطلاع از مرده بودن جنینشان از پزشک خود میخواهند تا زایمان القایی را برای او انجام دهد. اگر بعد از دو هفته مادر وارد مرحلهی زایمان نشود، پزشک ممکن است اقدام به زایمان القایی کند زیرا احتمال اندکی وجود دارد که ممکن است تودههای خونی خطرناکی بعدازاین زمان در بدن بیمار رشد کنند.
زایمان به روش D&E یا کورتاژ
در طی این روش جراحی، پزشک جراح دهانهی رحم را متسع (باز) میکند تا کودک را از رحم خارج کند. انجام روش کورتاژ ممکن است باعث محدودیت اطلاعاتی شود که پزشک میتواند بعد از زایمان با انجام آزمایشهایی روی جنین به دست آورد.
زایمان سزارین
زایمان سزارین یک روش جراحی ست که در آن پزشک شکم و رحم مادر را میشکافد تا کودک را به دنیا بیاورد.
چه آزمایشهایی ممکن است بعد از زایمان جنین مرده انجام شود؟
پزشک کودک، جفت و بند ناف را برای تشخیص علت مرگ او بررسی و معاینه میکند. جفت در رحم مادر رشد میکند و غذا و اکسیژن را از طریق بند ناف برای جنین تأمین میکند.
پزشک ممکن است برای تشخیص علت مرگ کودک در رحم، آزمایشهایی را انجام دهد. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
آمینوسنتز (آمینو نیز نامیده میشود)
در تست آمینوسنتز، پزشک نمونهای از آب (مایع آمنیوتیک) دور جنین را در رحم میگیرد. اگر پزشک فکر کند که یک مشکل ژنتیکی یا یک عفونت در جنین ممکن است باعث مرگ جنین در شکم مادر شده است، ممکن است این آزمایش را قبل از زایمان انجام دهد.
اوتوپسی
این یک معاینهی فیزیکی از بدن کودک بعد از مرگ است. در طی اوتوپسی، پزشک اندامهای کودک را برای تشخیص نقایص او یا مشکلاتی دیگر معاینه و بررسی میکند. این کار میتواند به او کمک کند تا علت مرگ را تشخیص دهد و اینکه آیا خطر مرده زایی در بارداریهای بعدی نیز وجود خواهد داشت یا نه.
آزمایشهای ژنتیک برای بررسی مشکلات ژنتیکی در کودک و آزمایشهایی برای تشخیص عفونت در کودک یا در جفت نیز از گزینههای آزمایشی دیگر هستند.
علاوه بر معاینهی کودک برای تشخیص مشکلات، پزشک همچنین سابقهی خانوادگی و هرگونه مشکل یا بیماری را که مادر در حین بارداری داشته است، بررسی میکند. پزشک ممکن است آزمایش خون یا آزمایشهای دیگری را برای بررسی عفونت در مادر، مشکلات ژنتیکی یا مشکلاتی دیگر مانند لوپوس یا مشکلات تیروئید، انجام دهد.
اطلاعات بهدستآمده از آزمایشهای مادر و کودک میتواند در بارداری مجدد و بعدی مادر کمککننده باشند. نتایج آزمایشها میتواند به پزشک در تعیین میزان احتمال وقوع یک مرده زایی دیگر در آن مادر کمک کند. حتی اگر پزشک علت مرگ جنین در شکم مادر را تشخیص ندهد، انجام این آزمایشها ممکن است به او کمک کند که درک بهتر و راههای کنترل یا پیشگیری برای مرگ کودک داشته باشد.
پیشگیری
خطر مرده زایی را میتوان تا حدی با رعایت نکات و مراقبتهای بارداری و دور بودن مادر از بیماریهای عفونی، دود سیگار یا سیگار کشیدن کاهش داد. آزمایشهایی که پیش از زایمان انجام میگیرد، مانند سونوگرافیها، آزمایش خون آلفا فیتو پروتئین (غربالگری قبل از تولد)، آزمایش الکتریکی “جنین بدون استرس” میتوانند برای ارزیابی سلامت جنین قبل از مرگ جنین در رحم انجام بگیرند.
بارداری مجدد
در اکثر زنان شانس وقوع مرده زایی در بارداریهای بعدی بسیار پایین است. کمتر از یک از صد زن وجود دارد که در گذشته جنین مرده داشته است (کمتر از یک درصد) و مجدداً این اتفاق برای او رخداده است.
اگر زنی جنین مرده به دنیا آورد باشد و مجدداً درصدد اقدام برای بارداری مجدد باشد، باید به خود فرصت دهد تا ازلحاظ فیزیکی و روحی بهبود یابد. باید با پزشک خود درباره اینکه چه چیزی برای او خوب است صحبت کند. ممکن است پزشک از او بخواهد که آزمایشهایی انجام دهد تا اطلاعات بیشتری را دربارهی علت مرگ جنین در او کسب کند. ممکن است نیاز باشد بیمار تا بعد از انجام این آزمایشها برای اقدام به بارداری مجدد صبر کند.
اگر بیمار یک مورد مرده زایی داشته است که علت آن مشکلات ژنتیکی بوده است، یک مشاور ژنتیکی میتواند به او کمک کند تا از احتمال وقوع مجدد مرده زایی برای او مطلع گردد.
در اینجا به چند مورد اشاره میکنیم که بیمار میتواند برای کاهش خطر مرده زایی در بارداری بعدی انجام دهد:
- انجام معاینات پیش از بارداری: این یک معاینهی پزشکی ست که زنان قبل از بارداری انجام میدهند. این معاینات کمک میکند تا از سلامتی او در هنگام اقدام به بارداری اطمینان حاصل شود.
- پیش از بارداری شدن به وزن ایدهآل برسد. پزشک میتواند راههایی را برای رسیدن به وزن مناسب برای بارداری به مادر توصیه کند.
اگر زنی مجدداً باردار شود، پزشک وضعیت مادر و جنین را بهدقت کنترل میکند. در حدود هفتهی 32 بارداری ممکن است از مادر بخواهد که تعداد ضربههایی را که کودک به شکمش میزند را بشمارد تا حرکات کودک و دفعات آن را کنترل کند. همچنین پزشک ممکن است آزمایشهایی را برای بررسی ضربان قلب جنین و حرکات او انجام دهد.
یک پاسخ
دیدگاهها بستهاند.