واکسن‌های ضروری حین و قبل بارداری (روگام،آنفولانزا،کزاز،هپاتیت)

زدن واکسن،  بدن شما و کودکتان را در برابر بیماری‌های خطرناک ایمن می‌کند. زمانی که شما باردار می‌شوید، هرچیزی که در بدنتان وجود دارد را با کودک خود نیز شریک می‌شوید. این بدین معناست که  زمانی که واکسن می‌زنید، نه تنها بدن خود بلکه بدن کودک خود را نیز ایمن سازی کرده اید. زمانی که احتمال بروز یک بیماری خاص زیاد باشد، مزایای زدن واکسن به زنان باردار معمولا بسیار بیشتر از معایب و خطرات آن است.

واکسن‌های آنتی بادی یا پادتن در دوره بارداری

زدن واکسن کمک می‌کند که هم شما و هم کودک شما در برابر عفونت مورد نظر ایمن شوید. در طول دوران بارداری، زنان انتی بادی‌های بدن خود را به جنین نیز منتقل می‌کنند. انتی بادی‌ها پروتئین‌های تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن هستند که با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند.  این آنتی بادی‌های منتقل شده به بدن کودک، طی چند ماه اول زندگی او، بدن او را در مقابل برخی بیماری‌ها حفاظت می‌کنند. در این زمان کودک بسیار کوچک و ضعیف است و به این انتی بادی‌ها نیاز دارد. زدن واکسن همچنین از بدن شما در طول دوران بارداری حفاظت می‌کند. بای حفاظت از خودتان و فرزندتان باید بدانید که قبل از بارداری، در حین آن و بعد از آن به چه واکسن‌هایی نیاز دارید.

قبل از بارداری به چه واکسن‌هایی نیاز دارید؟

اگر می‌خواهید باردار شوید بسیار مهم است که ابتدا مطمئن شوید که تا این زمان، تمامی واکسن‌های لازم خود را زده اید. می‌توانید قبل از باردار شدن با پزشک خود مشورت کنید و سوابق واکسیناسیون خود را بررسی کنید. ممکن است در این زمان به واکسن‌های زیر نیاز داشته باشید:

• سرخجه: ابتلا به سرخجه در دوران بارداری می‌توانید اختلالات مادرزادی بسیار خطرناک و جدی ایجاد کند و حتی می‌تواند موجب مرگ جنین یا بیماری‌های جدی شود که تا پایان عمر ادامه پیدا می‌کنند. برای آنکه بدانید واکسن سرخجه را زده‌اید باید سوابق پزشکی خود را با پزشک خود چک کنید و یا تست پیش از بارداری بدهید. بعد از زدن این واکسن باید یک ماه صبر کنید و سپس برای بارداری اقدام کنید.
• هپاتیت بی: اگر در دوران بارداری به هپاتیت بی مبتلا شوید، ممکن است در حین زایمان این عفونت به کودک شما نیز منتقل شود. با پزشک خود در مورد دادن تست هپاتیت بی مشورت کنید.

در طول دوران بارداری به چه واکسن‌هایی نیاز دارم؟

تمامی زنان باردار نیاز دارند که در هر بارداری خود واکسن  انفولانزا و سیاه سرفه را بزنند.

واکسن انفولانزا

زنان باردار بیش از دیگران در معرض بروز عوارض بسیار جدی بیماری آنفولانزا هستند و بنابراین بسیار مهم است که در برابر آن واکسینه شوند. آنفولانزا می‌تواند عوارض جدی مانند زایمان زودرس را ایجاد کند که بر سلامتی کودک تاثیر بسیار زیادی می‌گذارند. علاوه بر محافظت از شما و کودکتان در حین بارداری، زدن واکسن انفولانزا موجب می‌شود که کودک شما بعد از به دنیا امدن نیز تا چندین ماه در برابر آنفولانزا ایمن باشد و در نتیجه احتمال بروز مشکلاتی مانند پنومونی در او کاهش پیدا می‌کند. شما می‌توانید این واکسن را در هر زمانی از بارداری خود بزنید.

واکسن سیاه سرفه

زدن این واکسن به مادر موجب می‌شود که کدک تا زمانی که خودش به سن مناسب واکسیناسیون برسد، در برابر سیاه سرفه ایمن باشد. در حدود نیمی از کودکانی که به سیاه سرفه مبتلا می‌شوند، نهایتا در بیمارستان بستری می‌شوند و این بیماری برای برخی کودکان می‌تواند خطرات جانی به همراه داشته باشد. این واکسن را در هر زمانی در دوره بارداری می‌توان تزریق کرد اما متخصصین توصیه می‌کنند که واکسن در اولین فرصت ممکن در سه ماهه‌ی سوم زده شود. زدن واکسن سیاه سرفه به سایر افرادی که با کودک شما وقت می‌گذرانند نیز توصیه می‌شود.

آمپول روگام چیست و چرا زنان باردار باید این آمپول را بزنند؟

روگام یا همان ایمونوگلوبین آنتی دی دارویی است که برخی از زنان باردار تزریق می‌شود. این دارو برای پیشگیری از بروز مشکلات سیستم ایمنی که مرتبط با نوع خون شما (مثبت یا منفی) است، تزریق می‌شود. برای مثال ممکن است گروه خونی شما آ مثبت باشد. مثبت یا منفی بودن گروه خونی به این معناست که نوعی آنتی ژن به نام RH در سطح گلبول‌های قرمز خون شما وجود دارد یا خیر. زمانی که گروه خونی شما از نوع مثبت باشد، این آنتی ژن را در خون خود دارید. در صورتی که زنی با RH منفی، جنینی با RH مثبت داشته باشد ممکن است برخی مشکلات بروز کند. به این مشکل، عدم تطابق RH گفته می‌شود.

اگر قصد دارید سفر کنید، در ابتدا از امنیت خود و کودک خود مطمئن شوید

بسیاری از بیماری‌هایی که امروزه  به سادگی با زدن واکسن درمان می‌شوند، هنوز در بسیاری کشورها شایع هستند. اگر باردار هستید و قصد سفر به خارج از کشور  را دارید بهتر است قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت نیاز واکسینه شوید.

انواع واکسن‌ها و خطرات آن‌ها در بارداری

هپاتیت آ

ایمن بودن واکسن هپاتیت آ در طول بارداری هنوز مشخص نشده است اما از آن جایی که واکسن هپاتیت آ از ویروس غیرفعال شده تهیه می‌شود به طور تئوری به نظر می‌رسد که خطر این واکسن بارداری برای جنین بسیار پایین باشد. در مورد هر بیمار خطرات زدن واکسن باید در برابر مزایای آن مقایسه شود. در صورتی که بیمار به دلایلی در معرض ابتلا به هپاتیت آ باشد، مکن است خطرات نزدن واکسن بیشتر از خطر زدن آن باشد.

هپاتیت بی

باردار بودن چندان مغایرتی با واکسیناسیون ندارد. برخی از اطلاعات به دست امده از تحقیقات نشان داده اند که جنین در حال رشد بعد از زدن واکسن هپاتیت بی به مادر در معرض خطر قرار نمی گیرد. واکسن هپاتیت بی در واقع حاوی ویروس غسرفعال شده است و بنابراین نمی تواند خطری برای جنین داشته باشد. زنانی که به هر دلیلی تشخیص داده شده که در طول دوران بارداری در معض خطر ابتلا به هپاتیت بی بوده اند  باید حتما واکسن هپاتیت بی را بزنند. برای مثال، عواملی که شخص را در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌دهند عبارتند از: داشتن بیش از یک شریک جنسی طی شش ماه گذشته، ابتلا به بیماری‌های مقاربتی، استفاده از مواد مخدر در حال حاضر یا به تازگی، یا داشتن شریک جنسی مبتلا به هپاتیت.

واکسن HPV (زگیل تناسلی) 

زدن واکسن HPV به زنان باردار توصیه نمی شود. اگر بعد از شروع کردن دوره‌ی درمان با واکسن HPV، شخص متوجه شود که باردار شده است، ادامه‌ واکسن‌های دیگر باید بعد از اتمام بارداری زده شوند (3 تزریق دیگر) اما لازم نیست که قبل از واکسیناسیون تست بارداری داده شود. در صورتی که به صورت غیرعمدی، در طول بارداری واکسنی زده شود، لازم نیست درمان دیگری صورت بگیرد و فقط کافیست که تزریق‌های دیگر انجام نشوند.

انفولانزای غیر فعال

زنان باردار و زنانی که به تازگی زایمان کرده‌اند بسیار بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به انفولانزا و دچار شدن به عوارض شدید آن هستند. این موضوع به خاطر تغییر در روند عملکرد سیستم ایمنی، قلب و ریه‌ها در دوران بارداری هستند. واکسن انفولانزای غیرفعال را می‌توان در هر زمانی در دوره بارداری تزریق کرد. همچنین می‌توان آن را قبل، در حین و بعد از فصل آنفولانزا تزریق کرد. زنانی که رد فصل انفولانزا باردار شده یا می‌خواهند باردار شوند باشد حتما واکسن انفولانزا را بزنند.

آنفولانزای فعال

زدن واکسن انفولانزای فعال به زنان باردار توصیه نمی‌شود.

واکسن MMR (سرخک، سرخچه، اوریون) 

واکسن MMR نباید به زنان باردار یا زنانی که قرار است باردار شوند، تزریق شود. به لحاظ تئوری احتمال آن وجود دارد که با دریافت ویروس زنده، به جنین نیز آسیب وارد شود. از همین رو تا 28 روز پس از زدن این واکسن زنان نباید باردار شوند. اگر به طور غیرعمد این واکسن به یک زن باردار تزریق شود و یا بارداری طی 28 روز پس از تزریق واکسن رخ دهد، لازم است که در مورد خطرات احتمالی که ممکن است برای جنین پیش بیاید یک جلسه مشاوره با پزشک انجام شود. در صورتی که قرار است این واکسن به دخترانی تزریق شود که در سن باروری هستند، لازم نیست که آزمایشات روتین بارداری قبل از تزریق انجام شوند. در صورتی که در طول دوران بارداری واکسن MMR یا آنفولانزای فعال زده شود، این دلیل کافی برای پایان دادن به بارداری نیست. زنانی که در معرض ابتلا به سرخجه هستند و اعلام کرده اند که باردار هستند و واکسیناسیون بارداری نشده‌اند حتما باید با پزشک مشاوره داشته باشند و در مورد خطرات و عوارض ابتلا به سرحجه در بارداری اگاه شوند. در صورتی که مشخص شود شخص باردار نیست یا در اولین فرصت پس از اتمان بارداری لازم است که واکسن سرخجه زده شود.

واکسن مننگوکوک (MenACWY یا MPSV4)

بارداری نباید مانع از زدن واکسن منگوکوک شود. زنانی که واکسن مننگوکوک را زده‌اند و سپس متوجه می‌شوند که در زمان زدن واکسن باردار بوده‌اند لازم است با پزشک خود یا سازندگان واکسن تماس بگیرند تا اطلاعات مربوط به تاثیرات این واکسن در طول بارداری ثبت شود.

واکسن مننگوکوک بی (MenB)

تاکنون هیچ آزمایش راندمی و کنترل شده برای ارزیابی زدن واکسن MenB به زنان باردار یا زنانی که شیردهی می‌کنند، انجام نشده است. بنابرین توصیه می‌شود که زدن واکسن تا پایان بارداری و شیردهی به تعویق بیافتد. در صورتی که به هر دلیلی در معرض ابتلا به این ویروس بوده اید لازم است در مورد زدن واکسن با پزشک خود مشورت کنید تا مزایا و خطرات احتمالی زدن واکسن ارزیابی شوند.

کونژوگه پنوموکوک (PCV13)

کمیته‌ی ACIP (کمیته مشورتی در زمینه اقدامات ایمن سازی) هیچ گونه توصیه ای در مورد زدن واکسن PCV13 در بارداری منتشر نکرده است.

واکسن پلی‌ساخارید پنوموکوک (PPSV23)

ایمنی واکسن پلی‌ساخارید پنوموکوک در سه ماهه اول بارداری ارزیابی نشده است. اما تاکنون در بین مادرانی که این واکسن را سه ماهه اول زده اند، هیچ گونه عوارض جانبی شدیدی در نوزادان آن‌ها گزارش نشده است.

فلج اطفال

هرچند تاکنون هیچ تاثیری از واکسن فلج اطفال بر روی جنین ارزیابی نشده است اما به لحلظ نظری احتمال خطر وجود دارد و باید از زدن این واکسن در بارداری اجتناب شود.  اما در صورتی که به دلایلی زن در معرض خطر ابتلا به این عفونت است، لازم است که فورا در برابر آن ایمن سازی شود. واکسن فلج اطفال را باید ممطابق با برنامه‌های توصیه شده برای بزرگسالان تزریق کرد.

دیفتیر و کزاز و سیاه سرفه (Tdap) ؛ کزاز و دیفتری 

پزشک باید صرفنظر از سابقه‌ی بیمار در زدن واکسن Tdap، در هر بار بارداری این واکسن را تزریق کند. برای ایجاد بیشترین میزان واکنش دهی آنتی بادی در بدن مادر و انتقال آنتی بادی‌ها به بدن جنین بهتر اس که واکسن بین هفته‌های 27 تا 36 بارداری تزریق شود. اما می‌توان این واکسن را در هر زمانی در دوران بارداری تزریق کرد.برای زنانی که پیش از بارداری این واکسن را نزدند، در صرتی که واکسن در دوره بارداری نیز تزریق نشود لازم است بلافاصله بعد از زایمان تزریق شود. داده‌های به دست امده هیچ گونه تاثیرات جانبی شدید ناشی از تزریق واکسن Tdap را نشان نداده است. در بین اقرادی که دچار برخی عوارض جانبی خفیف شده اندف به نظر نمی رسد که این عوارض جانبی تاثیر بدی داشته باشد. در صورتی که مادر دچار زخمی شود و یا به هر دلیل در معرض ابتلا به دیفتری و کزاز قرار گیرد، باید واکسن را تزریق کند.  زنانی که هرگز واکسن کزاز را نزده اند باید طی یک دوره‌ی درمانی، واکسن کزاز و دیفتری ضعیف شده را سه بار بزنند.

آبله مرغان

از آنجایی که تاثیرات واکسن آبله مرغان بر جنین هنوز مشخص نشده است، زنان باردار نباید این واکسن را بزنند. زنانی که این واکسنها را به تازگی زده اند باید تا یک ماه از باردار شدن خودداری کنند. در صورتی که زنی در سنین باروری قصد دارد این واکسن را بزند، لازم نیست قبل از زدن واکسن، تست بارداری بدهد. در صورتی که زنی به طور غیرعمدی در دوران بارداری خود این واکسن را بزند و یا قبل از 4 هفته‌ی پساز زدن واکسن، باردار شود لازم است که با پزشک مشورت کند و از عوارض احتمالی زدن واکسن آگاه شود اما این موضوع نباید دلیلی برای خاتمه دادن به بارداری باشد. در سال 1995 دو پزشک یک پرسشنامه به نام پرسشنامه VZV تنظیم کرده‌اند تا زنانی که به طور غیرعمدی در دوران بارداری خو این واکسن را زده اند بتوانند، تاثیرات ایجاد شده واکسن را ثبت کنند. در حال حاضر اطلاعات جمع آوری شده بسیار کم و غیر قابل استناد هستند.

واکسن زونا

واکسن زونا نباید به زنان باردار زده شود. علاوه بر این، این واکسن نباید به زنانی که رد سن باروری هستند نیز زده شود. در صورتی که واکسن در دوره بارداری زده شود، این موضوع نباید دلیل خاتمه دادن به بارداری باشد.

آیا زدن واکسن در دوران بارداری کاری ایمن است؟

بله زدن واکسن‌هایی که در دوران بارداری توصیه شده‌اند کاری ایمن است. تحقیقات نشان داده‌اند که واکسن‌های سیاه سرفه و انفولانزا کمک می‌کنند که زن در برابر بیماری‌های مهمی ایمن شود. متخصصین از نزدیک بیمار را تحت نظر دارند  تا هیچ خطری متوجه او نشود. مانند هر داروی دیگری، واکسن نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشداما این عوارض جانبی معمولا بسیار خفیف هستند و به خودی خود خوب می‌شوند. عوارض جانبی واکسن سیاه سرفه و آنفولانزا عبارتند از:

• درد، قرمزی و تورم در محل تزریق واکسن
• درد عضلانی
• احساس خستگی
• تب

بسیاری از افرادی که این واکسن را می‌زنند، علائم بالا را تجربه مب کنند، نه فقط زنان باردار.

[/vc_column_text][/vc_tta_section][/vc_tta_accordion][vc_column_text]

بعد از به دنیا آمدن کودک به چه واکسن‌هایی نیاز دارم؟

بعد از به دنیا آمدن کودک، ممکن است به زدن واکسن‌های زیر نیاز داشته باشید:

• واکسن سیاه سرفه: در صورتی که در دوران بارداری این واکسن را نزده اید، باید بعد از زایمان این کار را انجام دهید. سایر افرادی که با کودک وقت زیادی را می‌گذرانند و از او مراقبت می‌کنند نیز باید این واکسن را بزنند.
• سرخک، سرخجه، آبله مرغان و اوریون: اگر شما پیش از این در برابر این بیماری‌ها ایمن نشده اید، لازم است قبل از ترک کردن بیمارستان (بعد از زایمان) این واکسن‌ها را بزنید.

تمام واکسن‌های روتین در دوران شیردهی ایمن هستند.