بیماری التهاب لگن (PID) عفونت دستگاه‌های تناسلی زنان است. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری منتقل شده از راه رابطه‌ی جنسی، از واژن شما به تخمدان، لوله‌های فالوپ یا رحم منتشر شود.
بیماری التهاب لگن معمولاً هیچ نشانه یا علامتی ندارد. در نتیجه، ممکن است اصلاً متوجه نشوید که دارای بیماری هستید و در نتیجه به دنبال درمان نیز نباشید. این بیماری بعداً و در صورتی که در باردار شدن مشکل پیدا کنید و یا درد مزمن لگن داشته باشید، کشف میشود. PID در صورتی که عفونت به خون شما وارد شود، می‌تواند به شدت خطرناک، و حتی تهدید کننده‌ی حیات باشد. اگر شک کردید که ممکن است عفونت رحم داشته باشید، در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
با اینکه تشخیص بیماری التهاب لگنی همیشه ساده نیست اما برای هر زنی مهم است که در صورت داشتن فاکتورهای خطر این بیماری یا علائم آن، با [shortcode-variables slug=”about”] مشورت نماید. بیماری التهاب لگنی می‌تواند شانس ابتلای شما به حاملگی خارج از رحم (بارداری در لوله‌های فالوپ به جای رحم) در آینده را افزایش داده و برخی از زنان را نابارور سازد. با این حال، بسیاری از زنانی که از التهاب لگن رهایی یافته‌اند، هنوز می‌توانند بدون هیچ مشکلی حامله شوند.
علت‌ها
انواع مختلفی از باکتری‌ها می‌توانند باعث ایجاد بیماری عفونت رحم شوند، اما گونوره یا عفونت‌های کلامیدیا رایج‌ترین آنها می‌باشند. این باکتری‌ها معمولاً از طریق رابطه‌ی جنسی محافظت نشده منتقل می‌شوند.
با احتمال کمتری، باکتری می‌تواند هر زمانی که مانع طبیعی ایجاد شده، به دستگاه تولید مثل شخص وارد شود. این اتفاق می‌تواند بعد از زایمان، سقط خود به خودی جنین یا سقط عمدی جنین رخ دهد.
تعدادی از فاکتورهایی که می‌توانند خطر بیماری التهابی لگن را افزایش دهند شامل موارد زیر می‌باشند:
- فعالیت جنسی خانمی که کمتر از 25 سال سن دارد.
- فعالیت جنسی بدون محافظ
- دوش گرفتن مکرر: که می‌تواند تعادل باکتری‌های خوب در مقابل باکتری‌های مضر در واژن را به هم زده و علائم را پنهان کند.
- داشتن سابقه‌ی بیماری التهابی لگنی یا عفونت آمیزشی
- وارد شدن یک وسیله‌ی داخل رحمی (IUD) به تازگی: خطر عفونت رحم در نخستین هفته‌های پس از وارد شدن IUD بالاتر است، اما پس از آن امری نادر می‌باشد. دادن آزمایش برای یافتن عفونت‌های آمیزشی پیش از وارد شدن IUD، ریسک التهای لگن را کاهش می‌دهد.
علائم التهاب لگن
علائم و نشانه‌های بیماری عفونت رحم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد در پایین تنه و لگن
- ترشحات زیاد واژن با بوی ناخوشایند
- خونریزی غیر طبیعی رحم، به خصوص در طول دخول یا بعد از آن یا بین چرخه‌های عادت ماهانه
- درد یا خونریزی در حین دخول
- تب، که گاهی اوقات با لرز همراه باشد.
- سوزش یا دردناکی ادرار
عفونت رحم ممکن است باعث ایجاد علائم و نشانه‌های خفیف شده یا هیچ نشانه‌ای نداشته باشد. در حالت شدید، عفونت رحم ممکن است باعث تب، لرز، درد شدید پایین تنه یا درد لگنی بخصوص در هنگام آزمایش لگن و دشواری دفع مدفوع شود.
عوارض
التهاب درمان نشده‌ی لگنی می‌تواند باعث ایجاد زخم در بافت شود. بیمار ممکن است مجموعه‌ای از مایعات (آبسه‌های) عفونی را در لوله‌های فالوپ خود داشته باشد که می‌توانند به اندام‌های باروری و تناسلی آسیب بزنند.
دیگر عوارض این بیماری عبارتند از:
- حاملگی خارج رحم: عفونت رحم یکی از دلایل اصلی حاملگی در لوله‌های رحم می‌باشد. در حاملگی خارج از رحم، بافت اسکار ناشی از عفونت رحم از راه یافتن تخمک بارور شده از طریق لوله‌های فالوپ به درون رحم و جایگزینی آن در رحم جلوگیری به عمل می‌آورد. حاملگی‌های خارج از رحم می‌توانند باعث ایجاد خونریزی زیاد و تهدید کننده شده و به رسیدگی فوری پزشکی نیاز دارند.
- ناباروری: التهاب لگن ممکن است به اندام‌های تناسلی بیمار صدمه زده و باعث ایجاد ناباروری , عدم توانایی حامله شدن، شود. هر چه تعدد ابتلا به عفونت رحم بیشتر باشد، خطر ناباروری بیشتر خواهد بود. به تأخیر انداختن درمان عفونت رحم نیز به شدت خطر ناباروری را افزایش می‌دهد.
- درد مزمن لگنی: بیماری التهابی لگنی می‌تواند باعث ایجاد دردی در لگن شود که برای ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. زخم شدن لوله‌های فالوپ یا دیگر اندام‌های لگنی می‌تواند باعث ایجاد درد در هنگام دخول و تخمک‌گذاری شود.
- آبسه تخمدانی (لوله‌ای): عفونت رحم می‌تواند باعث ایجاد آبسه در لوله‌ی رحم و تخمدان‌ها شود. اگر بیماری درمان نشود، بیمار ممکن است به عفونت تهدید کننده‌ی حیات مبتلا شود.
تشخیص
پزشکان، بیماری عفونت رحم را بر اساس علائم و نشانه‌ها، آزمایش لگن، تحلیل تخلیه‌ی واژن و کشت میکروب گردن رحم یا آزمایشات ادراری، تشخیص می‌دهند.
در طول آزمایش لگنی، پزشک ابتدا ناحیه‌ی لگنی بیمار را برای یافتن علائم و نشانه‌های عفونت رحم بررسی می‌کند. سپس او ممکن است از سواب پنبه‌ای برای برداشتن نمونه از واژن و گردن رحم بیمار استفاده کند. این نمونه‌ها در آزمایشگاه برای تعیین ارگانیسمی که باعث عفونت شده است، تحت آزمایش قرار می‌گیرند.
برای تصدیق تشخیص انجام شده یا تعیین گستردگی عفونت، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری از قبیل موارد زیر را انجام دهد:
- آزمایشات خون و ادرار: این آزمایشات تعداد گلبول سفید خون بیمار را اندازه می‌گیرند که ممکن است وجود میکروب را نشان دهند، و شاخص‌هایی که وجود التهاب را تصدیق کنند. پزشک همچنین ممکن است آزمایشات HIV و عفونت‌های آمیزشی را توصیه کند که گاهی با عفونت رحم مرتبط می‌باشند.
- سونوگرافی: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصویرهایی از ارگان‌های تناسلی استفاده می‌کند.
- لاپاروسکوپی: در طول این آزمایش، پزشک یک وسیله‌ی نوری باریک را از طریق یک برش کوچک در پایین تنه‌ی بیمار وارد بدن او می‌کند تا اندام‌های لگنی او را مشاهده نماید.
درمان عفونت رحم
درمان‌های موجود برای بیماری التهاب لگنی عبارتند از:
آنتی بیوتیک‌ها
پزشک ترکیبی از آنتی بیوتیک‌ها را برای شروع فوری درمان تجویز می‌کند. پس از دریافت نتایج آزمایشات شخص، پزشک ممکن است نسخه‌ی او را برای مطابقت با علت عفونت، تنظیم کند. به احتمال زیاد لازم است که شخص پس از سه روز از شروع درمان دوباره توسط پزشک ویزیت شود تا اطمینان حاصل شود که درمان به صورت صحیح عمل می‌کند. حتماً تمامی داروها را دریافت کنید، حتی اگر پس از چند روز احساس کردید که حال شما بهتر است. درمان با آنتی بیوتیک می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند اما در صورت بروز آسیب، آن را درمان نمی‌کند.
از دخول جنسی تا زمان تکمیل درمان و زمانی که آزمایشات نشان دهند که هر دو نفر عاری از عفونت هستند، پرهیز کنید.
بسیاری از زنانی که مبتلا به بیماری التهاب لگنی هستند، فقط به درمان سرپایی نیاز دارند. با این حال، اگر زن به صورت جدی بیمار باشد، باردار باشد یا به داروهای خوراکی جواب ندهد، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان نیاز پیدا کند. او ممکن است آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی را همراه با آنتی بیوتیک‌های خوراکی دریافت کند.
جراحی
جراحی به ندرت برای درمان بیماری التهابی لگنی لازم است. با این حال، اگر آبسه پاره شود یا تهدید به پاره شدن داشته باشد، پزشک ممکن است آن را تخلیه نماید. بیمار همچنین زمانی ممکن است به جراحی نیاز پیدا کند که به درمان آنتی بیوتیک پاسخ ندهد یا تشخیص سؤال برانگیزی در مورد او شده باشد، مانند زمانی که یک یا چند مورد از نشانه‌ها یا علائم عفونت رحم غایب باشند.
پیشگیری
افراد ممکن است قادر به پیشگیری از النهاب لگن نباشند اما می‌توانند ریسک عفونت رحم را با دوش نگرفتن پایین بیاورند. همچنین می‌توان از عفونت منتقل شده از راه رابطه‌ی جنسی (STI) با پرهیز از رابطه‌ی جنسی از راه واژن، دهان یا مقعد، جلوگیری کرد.
اما اگر خانمی رابطه‌ی جنسی دارد، می‌تواند ریسک بروز عفونت STI را با رعایت موارد زیر کاهش دهد:
- از محافظ استفاده کنید. کاندوم‌ها، در زمانی که شخص رابطه‌ی جنسی دارد، بهترین راه برای جلوگیری از عفونت STI می‌باشند. این موضوع به این دلیل است که حتماً نیاز نیست که یک مرد ارضا شود تا STI را منتقل کند یا به آن مبتلا شود. دیگر روش‌های جلوگیری از بارداری، مانند قرص‌های جلوگیری، آمپول‌ها یا دیافراگم‌ها از ابتلای فرد به STI جلوگیری نمی‌کنند.
- آزمایش بدهید. مطمئن شوید که هر دوی شما برای عفونت‌های آمیزشی آزمایش داده باشید.
- دوش نگیرید. دوش گرفتن برخی از باکتری‌های نرمال در واژن را، که از شخص در مقابل عفونت محافظت می‌کند، از بین می‌برد. دوش گرفتن همچنین احتمال ابتلای شخص به التهاب لگن را با انتقال باکتری به دیگر نقاط مانند رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ بالا می‌برد.
موارد گفته شده در صورتی به بهترین شکل از شما محافظت می‌کنند که با هم استفاده شوند. هیچ روش گفته شده‌ای به تنهایی نمی‌تواند از ابتلای شخص به هر نوع عفونت آمیزشی جلوگیری کند.
