بارداری دوقلو از بارداری تکی کاملا متفاوت است. بارداری دوقلو نیاز به مراجعه بیشتر به پزشک، آزمایش‌های بیشتر، سونوگرافی بیشتر، و احساس ناراحتی بیشتری نسبت به بارداری تکی دارد. با وجود تمام نگرانی‌های موجود، لذت بارداری دوقلو دو برابر بیشتر از بارداری تکی است. اگر دو یا چند قلو باردار هستید، رعایت یک رژیم غذایی و سبک زندگی سالم باعث شروع خوبی در زندگی شما و نوزادانتان خواهد شد. توصیه‌های لازم برای حفظ سلامت در دوران بارداری برای بارداری دو قلو، سه قلو یا حتی تکی یکسان است. خوب غذا بخورید، ورزش‌های ملایم را انجام دهید، مایعات زیادی بنوشید و به طور منظم برای آزمایشات غربالگری مراجعه کنید.
برخی عوامل بر شانس بارداری دوقلو تاثیر می‌گذارند و شما در سونوگرافی دوازده هفتگی می‌توانید مطمئن شوید که آیا بارداری شما دوقلو است یا خیر. قبل از سونوگرافی در هفته دوازدهم، علائمی وجود دارند که با توجه به آنها می‌توانید متوجه شوید که بارداری شما دو قلو است. معمولا مادرانی که قبلا بارداری تکی را تجربه کرده باشند می‌توانند به راحتی علائم بارداری دوقلو را تشخیص داده و تفاوت‌های بین بارداری قبلی و بارداری کنونی‌شان را بیان کنند. اگر نگران خود و نوزادانتان در دوران بارداری هستید، بهتر است با یک [shortcode-variables slug=”about”] مشورت کنید تا بارداری سالم و موفقی داشته باشید.
چند قلوها چگونه تولید می‌شوند؟
گاهی بارداری بدون علت خاصی دو قلو میشود. در برخی از موارد، عواملی نیز در دو قلو شدن باداری موثر هستند. به عنوان مثال، احتمال باداری دو قلو در افراد مسن بیشتر است زیرا تغییرات هورمونی باعث می‌شوند که در یک لحظه بیش از دو تخم آزاد شوند. استفاده از دیگر روش‌های کمکی برای بارداری دوقلو (مانند روش آی وی اف) نیز احتمال بارداری دوقلو یا چند قلو را افزایش می‌دهد. دو قلوهای دو تخمکی که رایج‌ترین نوع دوقلوها هستند زمانی ایجاد میشود که دو تخم مجزا توسط دو اسپرم مختلف بارور شوند. هر کدام از دوقلوها دارای جفت و کیسه آمنیوتیک (کیسه آب) مجزا هستند. دوقلوها ممکن است دو دختر، دو پسر، یا یک دختر و یک پسر باشند. از نظر ژنتیکی، شباهت دوقلوها بیشتر از شباهت دیگر خواهر و برادرها نیست. دو قلوهای همسان زمانی ایجاد می‌شوند که یک تخم بارور شده، تقسیم شده و به دو جنین تبدیل شود. ممکن است دوقلوهای همسان دارای یک جفت باشند اما معمولا کیسه آب مجزا دارند. از نظر ژنتیکی، دوقلوهای همسان کاملا شبیه یکدیگر هستند. آنها یک جنسیت بوده و خصوصیات و ویژگی‌های فیزیکی یکسانی دارند. در برخی موارد نادر، دوقلوهای همسان به دو فرد مجزا تبدیل نمی‌شوند. این نوع دو قلوها را دوقلوهای به هم چسبیده می‌نامند. سه قلوها و دیگر چند قلوها ممکن است همسان، غیرهمسان یا ترکیبی از هردو باشند. برخی از عواملی که بر احتمال ایجاد دوقلوها موثرند عبارتند از:
- سوابق خانوادگی: اما فقط سابقه خانواده‌ی مادر. اما سابقه خانوادگی فقط در تولید دوقلوهای غیر همسان موثر است و به نظر می‌رسد سابقه خانواده پدر تاثیری در این موضوع نداشته باشد.
- کودکان قبلی: احتمال داشتن دو قلو با افزایش تعداد فرزندان، بیشتر میشود.
علائم بارداری دوقلو
افزایش وزن
افزایش وزنافزایش سریع وزن یکی از علائم رایج بارداری دوقلو است و افزایش وزن بیشتر مادرانی که بارداری دو قلو را تجربه می‌کنند نسبت به مادران باردار تکی کامل طبیعی است زیرا مادرانی که دوقلو باردار هستند در حال پرورش دو نوزاد هستند.
خستگی مفرط
با اینکه احساس خستگی در بارداری عادی است اما بارداران دوقلو احساس خستگی بیشتری دارند زیرا آنها در حال سازگاری با دو نوزاد در حال رشد هستند و بدن آنها باید خود را با افزایش انرژی مورد نیاز وفق دهد.
افزایش حالت تهوع
اگر چه تمام بارداری‌های دوقلو باعث افزایش حالت تهوع و بد حالی صبح هنگام نمی‌شوند، اما بسیاری از مادرانی که دوقلو باردار هستند دچار تهوع بیشتر و شدیدتر از بارداری تکی هستند.
رگ‌های واریسی برجسته
دوقلوها به خون بیشتری نسبت به نوزادان تکی نیاز دارند زیرا رشد و حفظ سلامت دو نوزاد نیاز به کمک و حمایت بیشتری دارد. در نتیجه، خون بیشتری در رگ‌های دستگاه گردش خون مادر به جریان در می‌آید و همین باعث افزایش فشار و ایجاد رگ‌های واریسی میشود.
علائم کم خونی فقر آهن
کم خونی فقر آهن، که در آن تعداد سلول‌های قرمز خون کمتر از مقدار مورد نیاز است، در بارداری‌های چندتایی بیشتر از بارداری‌های تکی دیده میشود زیرا در هنگام بارداری دوقلو، فشار زیادی برای تامین خون وارد میشود. علائم کم خونی فقر آهن شامل خستگی، تنگی نفس، ضربان قلب قابل توجه، گیجی، سردرد و پریدگی رنگ صورت است، بنابراین اطمینان از وجود آهن کافی در فرد باردار از اهمیت زیادی برخوردار است. کم خونی فقر آهن به راحتی درمان میشود، بنابراین اگر فرد هرکدام از علائم ذکر شده را داشت باید به پزشک مراجعه کند.
آزمایش‌های بارداری دوقلو
اکثر زنان تا قبل از انجام اولین سونوگرافی، بین هفته شانزدهم تا هجدهم بارداری، نمی‌دانند که دو قلو باردار هستند مگر اینکه دلیلی برای اینکه فکر کنند دوقلو باردار هستند وجود داشته باشد. اگرچه با توجه به واحد زایمان، سونوگرافی را می‌توان در دوازده هفتگی نیز انجام داد. بنابراین در چهار ماه اول بارداری، آزمایش‌ها و مراقبت‌ها مانند بارداری‌های تکی است. با این حال، زمانی که بارداری دوقلو تایید شد، مادر به سونوگرافی بیشتری نسبت به بارداری تکی نیاز دارد. معمولا سونوگرافی تا سی و دو هفتگی، هر چهار هفته یک بار و از سی و دو هفتگی تا زمان تولد هر دو هفته یکبار انجام میشود. آزمایش خون مانند بارداری تکی انجام میشود مگر اینکه مشکلی پزشکی وجود داشته باشد.
نکات مهم در زمان بارداری دوقلو
مراقبت خوب از مادر، بهترین روش برای مراقبت از نوزادان است. در دوران بارداری دو قلو، مادر انتظارتی خواهد داشت که عبارتند از:
تاکید بیشتر بر برخی غذاهای خاص
مادر به مقدار بیشتری اسید فولیک، کلسیم، آهن، پروتئین و دیگر مواد مغذی نیاز دارد. اگر مادر رژیم غذایی سالمی داشته، باید همان را ادامه دهد و روزانه یک ویتامین پیش از تولد مصرف کند. ممکن است پزشک مصرف مکمل آهن را نیز تجویز کند.
افزایش وزن مناسب
افزایش وزن مناسب باعث سلامت نوزاد میشود. همچنین، افزایش وزن مناسب باعث میشود افزایش وزن نوزادان پس از تولد نیز راحت‌تر صورت گیرد. در مورد دوقلوها، توصیه میشود زنانی که قبل از بارداری رژیم غذایی سالمی داشته‌اند، بین ۱۷ تا ۲۵ کیلو افزایش وزن داشته باشند و این بدان معناست که فرد باردار، با توجه به سطح فعالیت خود، روزانه به ۶۰۰ کالری بیشتر از قبل از بارداری نیاز خواهد داشت. برای تشخیص دوقلو بودن جنین، وزن و کالری مناسب با پزشک مشورت کنید.
احتیاط‌های دیگر
با پیشرفت بارداری دوقلو،ممکن است پزشک به مادر بگوید که برخی از فعالیت‌هایش (مانند، سفر و فعالیت فیزیکی) را محدود کند. هرچند ثابت نشده که استراحت مطلق روش موثری برای جلوگیری از زایمان زودرس باشد، اما گاهی برای رشد بهتر جنین و کاهش خطر دیگر عوارض، استراحت مطلق نیز تجویز میشود.
نگرانی قبلی درباره حاملگی ناموفق
معمولا طول بارداری تا بعد از هفته ۴۱ نگران کننده نیست. در مورد بارداری دوقلو، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد موارد نگران کننده باید زودتر سنجیده می‌شدند. ممکن است پزشک در هفته سی و هشتم تا سی و نهم بارداری، سزارین یا القای بارداری را توصیه کند.
خطرات بارداری دوقلو
مهم‌ترین خطر بارداری دوقلو، زایمان و تولد زودرس است. حدود نیمی از بارداری‌های دوقلو قبل از هفته ۳۷ که برای تولد دوقلوها مناسب است، به دنیا می‌آیند. یکی دیگر از عوارض بارداری دوقلو وجود سندرم انتقال خون قل به قل است که اگر زود کشف نشود ممکن است منجر به زایمان زودرس یا حتی مرگ یکی یا هر دو نوزاد شود.
