تاثیر سن بر حاملگی

آیا می دانید تاثیر سن بر حاملگی چیست؟ آیا سن روی زایمان تاثیر دارد؟ آیا حاملگی در سن بالا سخت تر است؟ آیا زنان اول زای سن بالا مشکلات بیشتری دارند؟ آیا باید نسبت به بالا رفتن سن خود نگران باشم؟ آیا در حاملگی سن بالا به ویزیت مکرر متخصص زنان و زایمان نیاز است؟ آیا مادر مسن تر بودن دارای مزیتی است؟ اینها سئوالاتی است که در این مقاله پاسخ داده می شوند.

زنان زیادی این روزها دیر به فکر ازدواج و حاملگی می افتند. در واقع، تقریبا یکی از هر پنج تولد جهان در زنان بالای 35 سال رخ می دهد (8). بیشتر این زنان حاملگی طبیعی داشته و بچه سالمی را به دنیا می آورند، اما بالا بودن سن مادر می تواند روی حاملگی و تولد نوزاد تاثیر بگذارد (14). بهتر است در این رابطه اطلاعات گرفته و از کمک تخصصی استفاده کنید و آماده باشید.

در این مقاله می خوانیم:

• تاثیر سن بر حاملگی چیست؟
• آیا مادر سن بالا به کمک تخصصی نیاز دارد؟
• آیا حاملگی در سن بالا مزیتی هم دارد؟
• آیا سن بالای مادر روی جنین تاثیر دارد؟
• آیا سن بالای مادر روی زایمان تاثیر دارد؟
• آیا زن حامله سن بالا بایستی نگران باشد؟

تاثیر سن بر حاملگی چیست؟

هرچند بیشتر مادران سن بالا حاملگی و تولد نرمالی را تجربه می کنند، اما بالا بودن سن می تواند موجب افزایش ریسک مشکلات مداوم سلامتی شده و بعضی از این مشکلات تنها زمانی ظاهر می شوند که زن حامله شود. هرچه سن مادر حامله بالاتر باشد، به احتمال بیشتری اختلالاتی مثل دیابت و فشار خون بالا را تجربه می کند (5, 17). این اختلالات می توانند روی سلامت حاملگی و تولد نوزاد و همچنین سلامت عمومی مادر تاثیر ناخواسته بگذارند (5, 17).

متاسفانه سقط و حاملگی نابجا در زنان مسن تر شایعتر است (5, 10, 14). نرخ سقط جنین بطور پیوسته با بالا رفتن سن مادر افزایش می یابد و زنانی که در سن 45 سالگی به بالا حامله می شوند دو برابر بیشتر در خطر سقط هستند اگر بطور طبیعی حامله شده و از تخمک خودشان استفاده کنند تا از تخمک اهدایی (10, 14).

سایر عوارض شایع حاملگی در سن بالا عبارتند از (10, 14, 17):

• حاملگی چند قلو، چه لقاح طبیعی باشد یا لقاح با کمک باشد
• دیابت حاملگی
• جفت نابجا
• پره اکلامپسی
• جدا شدگی جفت

آیا مادر سن بالا به کمک تخصصی نیاز دارد؟

وقتی سن مادر حامله بالا باشد، مراقبت های زایمان فرق دارد. اگر بالای 35 سال سن دارید و حامله شده اید ممکن است به آزمایشات بیشتر، ویزیت قبل از زایمان و مداخلات بیشتر نیاز داشته باشید. اگر 40 ساله یا بیشتر هستید، بایستی تحت نظارت متخصص زنان و زایمان و در بیمارستان تحت پایش و مراقبه باشید. بیشتر درمانگاه های زنان بیمارستان ها تحت نظارت ماما اداره می شود و ممکن است قراری برای ملاقات با پزشک متخصص زنان برای شما تعیین کند.

آیا حاملگی در سن بالا مزیتی هم دارد؟

اگر بالای 35 سال سن دارید نسبت به زنان جوانتر مزیت های جسمی و بدنی دارید. احتمالا شما هم رژیم غذایی بهتر و منظم تری نسبت به دهه 20 عمر خود دارید و برنامه ورزشی منظمی برای خود شروع کرده اید. درآمد داشته و در زندگی به ثبات رسیده اید. به احتمال کمتری سیگار می کشید (7, 13) و در صورت کشیدن سیگار، برای حاملگی سیگار خود را ترک می کنید. تصمیمات سنین بالاتر از استحکام بیشتری نسبت به سن جوانی برخوردار است و می توانید از این امتیاز به بهترین وجه استفاده کنید (7).

آیا سن بالای مادر روی جنین تاثیر دارد؟

بخاطر داشته باشید که خیلی از مادران حامله 40 ساله یا بالاتر حاملگی نرمال داشته و بچه سالمی را به دنیا می آورند (14). هرچند اگر مادر در زمان حاملگی سن بالایی داشته باشد، شانس ناهنجاری های کروموزومی جنین بیشتر می شود (10, 14, 17). این ناهنجاری ها شامل سندرم داون (مونگولیسم) و در موارد خیلی نادر اختلال کروموزومی سندرم ادواردز است.

ریسک ابتلای جنین به سندرم داون به صورت زیر است:

• حاملگی در دهه 20 عمر: یکی از هر 1500 نوزاد
• حاملگی در دهه 30 عمر: یکی از هر 900 نوزاد
• حاملگی در نیمه اول دهه 40 عمر: یکی از هر 100 نوزاد
• حاملگی در نیمه دوم دهه 40 عمر: یکی از هر 50 نوزاد یا بیشتر (11)

معمولا به همه زنان پیشنهاد می شود که تست های غربالگری اختلالات کروموزومی را انجام دهند (12). زمان مشخص کردن ریسک ابتلای جنین به مشکلات مادرزادی، سن مادر در نظر گرفته می شود. اگر آزمایشات دیگری چون آمنیوسنتز یا نمونه ویلی کوریونیک پیشنهاد شد می توانید آن را رد کنید. اگر مطمئن نیستید که باید آزمایشات را انجام دهید یا خیر، بهتر است با پزشک متخصص زنان و یا مامای خود مشورت کنید.

نقص های غیرکروموزومی مادرزادی مثل ناهنجاری های قلبی نیز به احتمال بیشتری در بچه های مادران مسن رخ می دهد (10, 14, 17). این را می توان اواسط حاملگی و با استفاده از اسکن آنومالی چک کنید.

بعضی از نوزادان مادران سن بالا با وزن تولد کم متولد می شوند که حاصل محدودیت رشد جنینی است (5, 10, 17). همچنین ممکن است بچه بصورت زودرس متولد شود، اگر سن مادر بالای 35 سال باشد که این خود می تواند روی سلامت نوزاد بعد از تولد تاثیر داشته باشد (5, 17).

گرچه ریسک مرگ جنین و زاییدن بچه مرده خیلی کم است و تنها یک درصد است (9)، بعضی از این مشکلات ممکن است توضیح علت بالا بودن شمار جنین مرده در حاملگی های بالای 40 سال باشد (3, 10, 14, 17). این ریسک در حدود هفته 41 حاملگی در بالاترین مقدار است (17).

آیا سن بالای مادر روی زایمان تاثیر دارد؟

در سنین بالا زایمان احتمالا با استفاده از مداخلات طبی از قبیل القای زایمان انجام خواهد شد. اگر مادر 40 سال یا بیشتر سن داشته باشد، ممکن است القای زایمان بین هفته 39 تا 40 حاملگی انجام شود زیرا ریسک مرگ داخل رحمی جنین را کاهش می دهد، بخصوص اگر عوارض دیگری نیز همزمان وجود داشته باشد (15).

همچنین به شمار زیادی از مادران حامله سن بالا سزارین پیشنهاد می شود (1, 10, 16) با بالا رفتن سن نرخ سزارین بیشتر می شود (10). علل استفاده از سزارین در مادران حامله سن بالا عبارتند از:

• احتمال بالای نامناسب بودن وضعیت قرارگیری جنین در زمان تولد (10)، بخصوص اگر مادر بالای 40 ساله بوده و زایمان اولین بچه باشد (17)
• افزایش ریسک زجر جنین در حین زایمان، بخصوص اگر حاملگی اول زا در زن بالای 40 ساله باشد (17)
• احتمال خیلی بالاتر طولانی شدن زایمان (6, 16)، زیرا کارایی عضلات رحم مادر با بالارفتن سن کاهش می یابد (10, 16)
• پزشک متخصص زنان یا بیهوشی به احتمال زیاد به زنان سن بالا سزارین را پیشنهاد می کنند و از آنها خواسته می شود که با سزارین موافقت کنند (10)

بخاطر داشته باشید گرچه بعضی از عوارض زایمان و بچه زایی در زنان سن بالا شایع تر است، بدین معنی نیست که حتما و بطور خودکار در تمامی زنان سن بالا رخ خواهد داد. هرچند بایستی احتیاطاتی به عمل آید و مراقبت های بیشتری پیش بینی می شود، حتی اگر حاملگی خوب پیش برود (3).

آیا زن حامله سن بالا بایستی نگران باشد؟

به خود اضطراب وارد نکنید. حتی در حاملگی های دهه 40 زندگی هم حاملگی بدون عارضه و بچه سالم خواهد بود (4, 3). اگر شما یا پزشک شما فکر کنید که انگاری چیزی مشکل دار است، باعث استرس می شود و این استرس برای شما یا جنین شما خوب نیست (2). اطمینان داشته باشید که گرچه حاملگی در سن بالا با ریسک همراه است، اما احتمال اینکه یک مادر مسن بچه ای سالم بزاید اغلب به اندازه احتمال تولد بچه سالم یک مادر جوان است. غیر از سقط جنین، ریسک مشکلات جدی در گروه سنی بالا کم است، بخصوص اگر مادر سالم و دارای تناسب جسمی و عاری از هر گونه بیماری قبلی باشد (4, 3).

منابع

1. Bayrampour H, Heaman M. 2010. Advanced maternal age and the risk of cesarean birth: a systematic review. Birth 37(3):219-26
2. Byrom A. 2004. Advanced maternal age: a literature review. Br J Midwifery 12(12): 779-783
3. Carolan F, Frankowska D.2011. Advanced maternal age and adverse perinatal outcome: A review of the evidence. Midwifery 27(6): 793-801. wcf.vu.edu.au [Accessed March 2015]
4. Carolan M. 2013. Maternal age ≥ 45 years and maternal and perinatal outcomes: a review of the evidence. Midwifery 29(5):479-89
5. Franz MB, Husslein PW. 2010. Obstetrical management of the older gravida. Womens Health (Lond Engl) 6(3): 463-8
6. Greenberg MB, Cheng YW, Sullivan M, et al. 2007. Does length of labor vary by maternal age? Am J Obstet Gynecol 197(4): 428. e1-7
7. HSCIC. 2012. Infant feeding survey 2010. Health and Social Care Information Centre. www.hscic.gov.uk [Accessed March 2015]
8. HSCIC. 2015. NHS maternity statistics, 2013-14: maternity statistics tables. Health and Social Care Information Centre, Hospital Episode Statistics www.hscic.gov.uk [Accessed March 2015]
9. Huang L, Sauve R, Birkett N, et al. 2008. Maternal age and risk of stillbirth: a systematic review. CMAJ 178(2): 165-72 www.cmaj.ca [Accessed March 2015]
10. Johnson J-A, Tough S. 2012. Delayed child-bearing. Society of Obstetricians and Gynaecologists committee opinion. J Obstet Gynaecol Can 271: 80-93. www.sogc.org [Accessed March 2015]
11. NHS Choices. 2015. Screening for Down’s syndrome. NHS Choices, Health A-Z. www.nhs.uk [Accessed March 2015]
12. NHS UK NSC 2014. Screening tests for you and your baby. NHS, UK National Screening Committee. www.screening.nhs.uk [Accessed March 2015]
13. ONS. 2013. Opinions and lifestyle survey, smoking habits amongst adults, 2012. Office for National Statistics. www.ons.gov.uk [Accessed March 2014]
14. RCOG. 2011. Reproductive aging. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, Scientific Advisory Committee, Opinion paper, 24. www.rcog.org.uk [Accessed March 2015]
15. RCOG. 2013. Induction of labour at term in older mothers. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, Scientific impact paper, 8. London: RCOG press www.rcog.org.uk [Accessed February 2015]
16. Smith GCS, Cordeaux Y, White IR, et al. 2008. The effect of delaying childbirth on primary cesarean section rates. PLoS Med 5(7): e144. www.plosmedicine.org [Accessed March 2015]
17. Utting D, Bewley S. 2011. Review: family planning and age-related reproductive risk. TOG13:35–41. www.onlinelibrary.wiley.com [Accessed March 2015]